بر اساس ذات گرایی، برخی اشیاء موجود در خارج، دارای ذات هستند و ذات یک شیء، به چگونگی اشاره ما به آن شیء، یا به طور کلی، به این که ما چگونه به آن می اندیشیم یا از آن سخن می­گوییم، بستگی ندارد. از دید یک ذات­گرا، هر شیء، مجموعه ای از صفات ذاتی دارد که ماهیت فردی آن شیء نامیده می­شود. این گونه صفات از ویژگی های عرضی کاملاً متمایز هستند و به اشاره یا نحوه سخن گفتن ما بستگی ندارند. اما از دید یک قرار...

این مقاله با بررسی معانی مختلفی ذات و ماهیت در تفکر فیلسوفان مسلمان و با بررسی مبانی مهم فلسفه ملاصدرا ثابت می کند که ذات و ماهیت در این فلسفه رد می شود و امری قراردادی و اعتباری خواهد بود. لذا این تفکر در بحث از نحوه تحقق کلیات دیدگاهی نومینالیستی دارد و از همین رو به لحاظ معرفت شناختی تفکری نسبیت گراست و شناخت واقعیت را امری نسبی می داند. در این فلسفه، امکان شناخت ضروری و مطلق واقعیت وجود ندا...

در بیست سال گذشته، افراد بسیاری از کاربرد ساخت گرایی 1 در تدریس آگاه شده اند، آن را جانشین تدریس سنتی کرده اند و امروز پس از گذار از عصر رفتار گرایی و رشد شناختی به مقبولیت آن در عرصه آموزش و پرورش پی برده اند. با این وجود دلالت های معنایی و کاربردی ساخت گرایی برای یاددهی/ یادگیری و تدریس دروس مختلف بسیار متنوع، نامنظم و با شبهه و ابهام مواجه بوده است. نمونه های عملی کاربرد ساخت گرایی توس...

منطق موجهات ،یکی از شاهکارهای ذهن انسان است که از زمان ارسطو تاکنون مطرح بوده. اگرچه ممکن است گاهی به آن توجه کمتری شده اما در بسیاری مواقع مهم بوده است .توجه جدی به این منطق از قرن بیستم آغاز شده است . کواین فیلسوف تحلیلی قرن بیستم در طی حدود 20 سال (1961- 1941) مقالاتی در باب منطق موجهات نگاشته و نقاط ضعف آنرا مشخص کرده و ایرادات چشمگیری به آن وارد کرده است . مهمترین آنها این است که این من...

کواین، فیلسوف تجربه گرای شهیر امریکایی، در پی انتقاداتی که به منطق موجهات محمولی دارد آن را متعهد به آموزه ذات گرایی ارسطویی می داند و می کوشد نشان دهد که چنین آموزه ای بی معناست. او ذات گرایی ارسطویی را آموزه ای تعریف می کند که، مستقل از نحوه تشخیص شیء و مستقل از هرگونه رابطه زبانی، قائل به تمایز میان صفات ذاتی و عرضی برای اشیاست. در این مقاله تلاش خواهم کرد بر اساس متون ارسطو، به بررسی تعریف ...

ذات گرایی از رویکردهای رایج در فلسفه تکنولوژی است که بر مبنایِ آن شناختِ ماهیتِ تکنولوژی اولویت و اهمیت دارد. مقالۀ حاضر به نقد ذات گرایی در فلسفه تکنولوژی در چهارچوب عقل گرایی انتقادی می پردازد. استدلال می کنیم که اولاً، بدان جهت که ذات گرایی به خردگریزی و جبرگرایی می انجامد و زمینۀ اصلاح و بحث انتقادی را دربارۀ تکنولوژی نابود و به جای آن تغییرات ناگهانی و خارج از چهارچوب عقلانی را توصیه می کند، ن...

پیوند بین وحدت (وجودی) و کثرت (اعیانی)، از مهم ترین مشکلاتی است که فراروی عارفان قرار دارد. طرح وجود یگانه و نفی وجود از دیگر موجودات، این پندار را به وجود می آورد که در عرفان، وجودات خارجی، چیزی جز هیچ و پوچ بودن، به دست نمی دهند. با توجه به مبانی مسلم عارفان در هستی شناسی عارفانه و با تکیه بر منابع اصیل عرفانی، به دست می آید که پندار یادشده، با واقعیت همگونی ندارد. در اثبات این مدعا، پس از ن...

این مقاله به بررسی مسئلۀ وجودشناسانه ارزش هنر در فلسفه نلسون گودمن می­پردازد، به عبارت دیگر، این مسئله که ’طبق نظریۀ شناخت­گرایی گودمن، روابط میان ویژگی (های) ارزشمند یک اثر هنری با خود آن اثر از چه نوع است؛ در وهله اول، از طریق بررسیِ (1) انواع روابط میان ویژگی­های ارزشمند اشیاء با خود آن ها، (2) انواع روابط میان ویژگی­های ارزشمند آثار هنری با خود آثار، و (3) موضع گودمن درباره مسئله دستوری ارزش...

محور اصلی این پایان نامه بررسی نسبت میان منطق موجهات و آموزه فلسفی-متافیزیکیِ ذات گرایی است. منطق صوری موجهات مبتنی بر سمانتیک استاندارد کریپکی، در معرض این اتهام قرار دارد که متعهد به آموزه ی فلسفی ذات گرایی است و پژوهش حاضر ضمن ارایه توضیح مختصری از مفاهیم رایج در متافیزیک موجهات، به بررسی این امر می پردازد. در ذیل این بررسی، برخی از تقریرهای متنوع از ذات گرایی شرح داده شده اند. ذات گرایی ار...

دیدگاه اکام دربارة نحوة وجود کلیات به نام نام­گرایی در تاریخ فلسفه مشهور است. نام­گرایی نهضتی نوپدید در عرصة شناخت است که در مقابل واقع­گرایی حداکثری و افراطی مطرح شد و در انتهای قرون وسطی از سوی ویلیام اکام بسط یافت. در این مقاله نامگرایی اکام بررسی و سپس برخی از مهم­ترین مبانی آن خواهیم پرداخت. ایدة «استره اکام» ابزار مناسبی در اختیار او گذاشت تا بتواند بسیاری از موجودات انتزاعی و متافیزیکی ا...